- Akvaryum

Piranha, vahşi, kana susamış katiller olarak kötü üne sahip olmasına karşın, akvaryum hobisi ile uğraşanlar arasında oldukça popüler canlılardır ve sürekli merak uyandırmışlardır. Aslına bakarsanız birçok akvaryum canlısına nazaran, bakımı kolaydır, dayanıklıdır ve hastalıklara karşı tolarebilitesi yüksektir. Piranhalar ilginizin emeğinizin karşılığını size fazlası ile verir. Renk olarak verir, agresiflikleri ile verir. Uzun zaman piranha ile ilgilendiğinizde, kediniz, köpeğiniz gibi sizi tanıyan, bir evcil hayvan olarak görmeye başlarsınız onları, Akvaryumunuzun karşısına oturduğunuz zaman, camın önüne dizilip size baktıklarına şahit olabilirsiniz. Yinede bu sakin tavırlarına çok güvenmeyin. Tedbiri elden bırakmayın.

Dedim ya;

Bu tehlikeli canlılara bakmak hiç de zor değil. Aşağıda anlatmaya çalışacağım temel kurallara uyarsanız, piranhalarınız ile sağlıklı ve sorunsuz günler geçireceğinize emin olabilirsiniz.

Hangi tür alalım?

Malesef Türkiye’de pek seçeneğimiz yok, en azından şimdilik. Pygocentrus Nattereri en yaygın ve kolaylıkla bulabileceğimiz tür dür. Piraya ve Cariba’nın da mensup olduğu pygocentrus ailesinin bir üyesidir. Diğer en yaygın olan tür ise Pacu ( cins colossoma ), Silver Dolar ( genera metynnis ve mylossoma ). Bazı akvaryumcular tarafından suistimal konusu olmaktadır, bir çok piranha severin, pacu ile ilgili kötü anıları olmasına rağmen, ki ben de bunlardan biriydim, yeni başlayanlar için tavsiye edilebilir. Piranha severin, Piranhaları için, akvaryum ortamını ve su şartlarını, ana vatanı Amazon'un su şartlarına benzetmesi, tecrübe etmesi, hatta bu ortamın güzel simüle edilmesi sonrasında yavru alınması, piranha sever için önemli bir tecrübe olacaktır.

Bir başka aile ise serrasalmus ailesi, yeni başlayanlar için uygun bir seçim olmamakla birlikte, ülkemizde de pek kolay bulunmamaktadır.

Akvaryum Seçimi

Besleyeceğimiz türe karar verdikten sonra en önemli konulardan biri de akvaryum. İster sürü halinde pygo.nattereri besleyelim, ister tek başına serrasalmus ailesinin herhangi bir ferdini. Piranhaların normal tatlı su türlerine oranla daha çok ve hızlı büyüdüklerini aklımızdan çıkarmamak gerekir. İlk seferde yaptıracağımız en büyük akvaryum, yavaş yavaş büyütürüm nasılsa düşüncesi ile küçük bir akvaryum ile başlamaktan her zaman daha ucuza mal olur. Piranhalar için uygun akvaryum boyutu, piranha-litre ilişkisi her zaman tartışma konusu olmuştur. Kabul edilen en pratik yöntem, her erişkin piranha için 75 litredir.

Hangi tür den kaç tane alalım?

Daha çok pygocentrus nattereri, besleyeceğimizi düşünürsek, bütün pygocentrus türleri akvaryumda birden çok beslenilmesi anlamına gelen sürü balıklarıdır. Tek pygo.nattereri beslemek çok sıkıcı olacaktır. Büyük ihtimalle beslenme dışında ömrünü bir kütüğün arkasında saklanarak geçirecektir. İki balık ise birbirleri üzerinde hâkimiyet kurma eğilimindededir. Sık sık savaşacaklar, birbirlerine karşı cephe alacaklardır. Biri, biri ölene kadar bu kavgalar sürecektir. İstisnalar vardır ama piranha besleyenlerin önerisi pygocentrus ailesi için minimum, 3 veya üzeridir. Görsel bir keyif almak, sürü psikolojisini gerçek anlamda görmek istiyorsanız. En az 6 pygocentrus nattereri’den oluşan bir sürü başlangıç için uygundur. Akvaryum boyutlarınız uygunsa ileriye yönelik yavru almak gibi düşünceleriniz var ise, eleme yaparım diyorsanız, 400 litre akvaryum ve 8–10 pygocentrus nattereri’den oluşan sürü idealdir.

Balıklarınızın renklenmeleri ve agresiflikleri, diğer beslenme faktörleri dışında tankınızla alakalıdır. Elverişsiz akvaryumlar da gerginlik, hastalık, bölgesel tartışmalara bağlı agresiflik, dolayısı ile istenmeyen kazalar, yaralanmalar, sağlıksız balıklar kaçınılmazdır. Karar size kalmış...

Serrasalmus ailesine mensup bir tür istiyorsanız. Hikâye tamamen farklı. Yalnız beslemelisiniz. Çok agresif ve hoşgörüsüzlerdir. İki balıktan biri mutlaka ölür. Çok geniş tank, yeterli saklanacak yer, iyi bir beslenme rejimi, yinede iki aynı türün yaşayacağının garantisi yok. En azından şu anda, Serrasalmus ailesine çok zor ve çok pahalıya sahip olabildiğimiz bir ülkede bunu denemeye niyetim yok.

Satın Alma Sebebleri

Her şey önce sevmek ile başlar. İsteme sebeplerinizi düşünün ilk önce.

*Tek sebep piranha olmaları mı? Kana susamış ve merhametsiz katillerin masalımsı ünlerimi? Eğer sebep sadece bunlar ise umudunuzun boşa çıkacağından emin olabilirsiniz. Hemen vazgeçin…

**Gerçekte piranhalar sinirli ve o kadar da utangaçtır. Ev akvaryumlarında asla ünlerine uygun olmayabilirler. Piranha, sahibine, bulunduğu ortama, besleme şekline ve bazı eğitimlere göre tüm agresifliklerini sergileyebilir ki, sanırım bir çoğumuzun beklentisi de budur veya tam tersi…

***Piranhaların davranışları ve doğal yaşamı suistimal edilmektedir. Beslenmeleri, özellikle canlı hayvanlarla beslenmeleri, bazı insanlara etkileyici gelebilir. Piranha almanın sebebi sadece canlı balıklar ile besleyip seyretmek, seyrettirmek, kesinlikle olmamalıdır. Bu sebep biz piranha severleri üzmektedir.

Bütün bunları da göz önünde bulundurduktan sonra balığınızı seçebilirsiniz.

Balık Seçimi

Piranhaların alt çeneleri üst çeneden daha ilerdedir. Yavru balık alacaksanız, karınlarında kırmızılık olmamalıdır. 15 cm. in altındaki balıklarda ise benekler bulunmalıdır. Karnı kırmızı, benekler gözlemleniyorsa, satış boyuna çabuk getirmek amaçlı hormon almış olması muhtemeldir.

Balıklardaki yüzgeç ve kuyruk kayıpları önemli değildir. Hastalık, bitkinlik ve denge bozukluğu gözlemlediğiniz ayrıca derin yaraları, göz kaybı, ülseri olan balıkları almamaya özen gösterin. Yem yediklerini görme şansınız varsa seçmeniz daha kolay olacaktır. Balığın çevreye tepki vermesi de bir artıdır.
Akvaryumdaki piranhalar içinden en büyük balıkları seçin. Bunlar sürü içinde daha baskın ve agresif balıklardır. Zaman içinde kendi dengelerini oluştururlar ama yinede bu yöntemle akvaryumunuzdaki sürü kavgasını azaltabilirsiniz.

…

İlk haftalarda akvaryuma alışma safhasında, kavgalar, gerginlikler sergileyebilirler. Balıklarınız derin yaralar alabilir. Yavru piranhaları aç bırakmamaya özen gösterin.

İlk haftalarlar...

Akvaryumu düzenledik, piranhalarımız yeni evleri ile tanıştılar, akvaryuma yaklaştığımızda, dokunduğumuzda, hatta odaya girdiğimizde büyük ihtimalle ortadan yok olacaklar kaçacak delik arayacaklar. İşte yeni piranha beslemeye başlayan hemen herkezin sorunu veya gözlemi, korkak piranhalar. Kaygılanmanıza gerek yok, etrafta olan biteni anlamaları, ortama alışmaları için zamana ihtiyaçları var. Bambaşka bir yerden, bambaşka bir ortamdan geldiler, bilmedikleri bir yere yerleştirildiler. Alışmaları, yaşadıkları yeri tanımaları, çevreyi keşfetmeleri için cesaretlerine de bağlı olarak saatlere, günlere belki haftalara ihtiyaçları var. Canlı yeme yaklaşımlarıda ilk başlarda böyle olacaktır. Önceleri biraz çekingen yaklaşacaklar, tanıyacaklar, gücünü tartacaklar, sonra ufak ufak tırtıklamaya başlayacaklar. Bir süre sonra herşey yoluna girecek, akvaryumunuzda gövde gösterisi yapacaklar, güç gösterisi yapacaklar, liderlik kavgaları olacak, kendinden büyük canlı yemlere temkinli yaklaşacaklar ama hepsi düzene girecek. Amazonun meraklı, utangaç efendileri onlar.

Yeni balık eklemek

Piranhalarınız yeni ortamlarına alıştı ıÜüve akvaryumunuza yeni balık eklemek istiyorsunuz.

Belki başka bir tür düşünüyorsunuz..İşte bu tartışılacak bir konu. Aynı cins için bir kaç öneride bulunabilirim. Aynı boy veya yakın piranhalar seçip, piranhalarınızı doyurup, yeni piranhalarınızı ekleyebilirsiniz akvaryuma. Sonuç için kesin bir şey söylemek zor. Eğer balıklarınız sürü oluşturmuşlar ise, yeni balıkların sürüye kabul edilmemeleri olasıdır. Sanki hep beraber yaşamışlarcasına uyum içinde olmaları da olasıdır. Kendilerinden ufak 4 piranhanın, 3 ünü kabul edip, 1 ini yediklerini, bunun yanında aynı boyda yeni eklediğim piranhaların 4 ünüde yediklerine kendi akvaryumlarımda şahit oldum. Burada akvaryum büyüklüğünün, beslenme rejiminin, alıştırmanın öneminden bahsedilebilir. Bu tip istisna durumlar olmasına rağmen sub-adult (12-15 cm) piranhalarınızın yanına, bazı şartları yerine getirdikten sonra piranha ekleyebilirsiniz diyor literatürler.

Serrasalmus ailesinde durum farklı, aynı tür 2 balığı aynı akvaryumda barındırmanız mümkün değil. Büyük akvaryumda 1-2 sene 2 serrasalmus türü besleyebilirsiniz diyen kaynaklar mevcut ama tecrübe etmeyi ben düşünmüyorum şahsen.

İlk başlarda yem için attığınız lapistes, moli gibi balıkların akvaryumda üreyip, piranhalarınızın büyümesi ile akvaryumda yaşaması nümkün. Pleco, neon gibi balıklar ile ortak yaşamaları mümkün ama kesin ve sürekli değil. Görüntü olarakda cool piranha akvaryumununun, hoşluğunu bozduğu kanaatindeyim.